Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lysimachia foemina & Gentiana lutea

fotò
fotò
Mouroun-blu

Lysimachia foemina

Primulaceae

Autre noum : Erbo-di-canàri.

Noms en français : Mouron bleu, Mouron femelle.

Descripcioun :
Lou mouroun-blu es uno poulido pichoto planto d'ermas e de champ que rebalo au sòu. Li fueio soun óupousado, li flour, bluio, soun pourtado pèr de long e prim pecou que parton à la baso di fueio. Fau saupre qu'iston de mouroun-rouge, Lysimachia arvensis, que fan peréu de flour bluio, mai aquéli se destrìo qu'an proun de péu glandulous (> 30) en massugo au bout de si petalo (regarda emé uno lùpi). Coumpara emé lou mouroun-rouge.

Usanço :
Lou mouroun-blu èi couneigu pèr pousqué empouisouna d'ùni bèsti coume li lapin.

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Lysimachia
Famiho : Primulaceae


Ordre : Ericales

Coulour de la flour : Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun

Liò : Champ - Ribiero - Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lysimachia foemina (Mill.) U.Manns & Anderb., 2009 (= Lysimachia arvensis subsp. caerulea )

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Lysimachia foemina & Gentiana lutea

CC
CC
C
CC
CC
C
C
C

Coumpara Mouroun-blu emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò